Vai trò của Hệ thống HVAC trong Phòng sạch
Theo ISO 14644-1 Phòng sạch: “Là một phòng mà nồng độ của hạt lơ lửng trong không khí bị khống chế và nó được xây dựng và sử dụng trong một kết cấu sao cho sự có mặt, sự sản sinh và duy trì các hạt trong phòng được giảm đến tối thiểu và các yếu tố khác trong phòng như nhiệt độ, độ ẩm, áp suất đều có thể khống chế và điều khiển“
Theo đó, Phòng sạch là một phòng đặc thù mà ở đó các yếu tố như lượng bụi, độ ẩm, áp suất, nhiệt độ… được khống chế ở một mức nhất định.
Do đó, hệ thống HVAC ngoài vai trò xử lý hai vấn đề về nhiệt độ và độ ẩm thông thường còn cần xử lý các vấn đề liên quan đến áp suất phòng, độ sạch và vấn đề nhiễm chéo.
1. Nhiệt độ
Khi thi công phòng sạch yếu tố nhiệt độ phải luôn giữ ở mức cân bằng nhất. Mức nhiệt ở căn phòng đó phải phù hợp cho quá trình sản xuất, đặc biệt là trong các dây truyền sản xuất dược phẩm, thực phẩm, điện tử, … Nhiệt độ môi trường luôn thay đổi theo thời tiết, tuy nhiên Nhiệt độ trong phòng sạch sản xuất phải đảm bảo ổn định theo yêu cầu thiết kế. Vì vậy phải có một hệ thống HVAC chuyên dụng cho phòng sạch được tính toán để đạt được hiệu quả cao nhất cho từng dự án từng cấp độ sạch.
2. Độ ẩm
Tương tự như nhiệt độ, độ ẩm cũng là một yếu tố quan trọng khi thiết kế phòng sạch. Độ ẩm bên ngoài phòng sạch cũng luôn thay đổi theo yếu tố thời thiết và vùng miền, tuy nhiên độ ẩm trong phòng sạch sản xuất đặc biệt là một số khâu trong quá trình sản xuất điện tử và dược phẩm phải đảm bảo tuyệt đối ổn định trong khoảng cho phép. Yếu tố về độ ẩm sẽ được tính toán đồng bộ trong một hệ thống HVAC chuyên dụng cho phòng sạch.
3. Áp suất phòng
Nguyên tắc di chuyển căn bản của không khí là từ nơi có áp suất cao tới nơi có áp suất thấp. Như vậy phòng có cấp độ sạch hơn thì có áp cao hơn và ngược lại. Để kiểm soát áp suất phòng thì thường có đồng hồ đo áp suất, khi áp phòng vượt quá sẽ tự động tràn ra ngoài thông qua cửa gió xì (Pass-Through Grilles). Thường thì những phòng nào có yêu cầu cao mới gắn miệng gió xì.
Việc tạo áp trong phòng khi thiết kế phải quan tâm tới cột áp của quạt và chênh lệch giữa lương gió cấp và hồi trong phòng sạch.
Trong thiết kế nhà máy dược phẩm theo tiêu chuẩn WHO-GMP(World Health Organization-Good Manufacturing Practice) thì cấp áp suất lần lượt là +(15Pa), ++(30Pa),+++(45Pa).
4. Độ sạch
Độ sạch của phòng đường quyết định bởi hai yếu tố là số lần trao đổi gió hay bội số tuần hoàn (Air Changes per Hour) và Phin lọc.
Tăng số lần trao đổi gió để làm giảm nồng độ hạt bụi, chất ô nhiễm sinh ra trong phòng. Với các phòng có yêu cầu cấp độ sạch khác nhau thì số lần trao đổi gió cũng khác nhau.
Phin lọc có nhiệm vụ là lọc bỏ những hạt bụi của không khí trước khi vào phòng.Tùy theo yêu cầu của các loại phòng sạch mà sử dụng phin lọc cho phù hợp. Có thể sử dụng các cấp độ lọc khí khác nhau đảm bảo từng yêu cầu thiết kế.
5. Nhiễm chéo
Nhiễm chéo là xuất hiện tạp nhiễm của một nguyên liệu ban đầu, sản phẩm trung gian, hoặc thành phẩm với một nguyên liệu ban đầu hay sản phẩm khác trong quá trình sản xuất.
Trong đó, Tạp nhiễm là sự nhiễm (đưa vào) không mong muốn các tạp chất có bản chất hóa học hoặc vi sinh vật, hoặc tiểu phân lạ vào trong hoặc lên trên một nguyên liệu ban đầu hoặc thành phẩm trung gian trong quá trình sản xuất, lấy mẫu, đóng gói, bảo quản và vận chuyển.
Việc nhiễm chéo có cả nguyên nhân bên ngoài và bên trong.
Vấn đề nhiễm chéo khá phức tạp đối với các phòng trong nhà máy dược cũng như phòng mổ trong bệnh viện.
Hệ thống HVAC trong phòng sạch cần kết hợp với các hệ thống/ thiết bị phòng sạch khác như: Máy thổi bụi (Airshower), Hộp chuyển sản phẩm ( Pass box)… để đảm bảo phòng luôn “sạch” theo thiết kế.
CÔNG TY NHT VIỆT NAM - TƯ VẤN THIẾT KẾ THI CÔNG PHÒNG SẠCH KHO LẠNH THEO TIÊU CHUẨN
HOTLINE: 0913 878 681